Mist op het Binnenhof - a podcast by BNR Nieuwsradio

Mark Rutte heeft de afgelopen jaren de het zwijgen tot een kunst verheven. De radiostilte die al maanden rond de formatie hangt is het hoogtepunt van een tactiek die hij al jaren voert. Zodra een probleem ingewikkeld, onoverzichtelijk en langdurig wordt, sluit Rutte de deuren. Bijna niets komt naar buiten, hoe hard de pers ook staat te beuken.

Het gesloten front is een van de pijlers geweest onder het succes van de coalitie met de PvdA. Het systeem van zwijgzaamheid en een perfect geënsceneerd publiek optreden werkt alleen als het aantal spelers beperkt is en iedereen het belang van samen optrekken deelt. Maar dat wordt als het nieuwe kabinet straks op het bordes staat anders.

Niet twee, maar vier spindoctors die op de wandelgangen hun versie van de werkelijkheid verkopen. Niet twee, maar vier fractiespecialisten die elk willekeurig dossiers de geheime achtergronden kunnen lekken. Niet twee, maar vier partijen die geen van allen de verkiezingen willen verliezen en ervoor moeten zorgen dat zij de oorlog in de beeldvorming winnen.

En dat is goed nieuws voor journalisten die openheid van bestuur eisen waar politici de zaak gesloten willen houden. Nu al is het in de gangen van het Kamergebouw drukker dan onder het vorige kabinet. De wandelingen worden langer. Meer hoeken van het gebouw moeten bezocht worden. Er wordt meer gefluisterd en gelekt.

Maar er is ook een gevaar. Als vier spindoctors in plaats van twee hun versie van de werkelijkheid geven, heb je als verslaggever vier werkelijkheden in plaats van twee. Wat is de waarheid? Normaal kijk je waar de overlap zit tussen wat de spindoctors zeggen. Maar hoe meer versies, hoe kleiner de overlap.

En dus neemt niet alleen het lekken toe straks, maar ook de hoeveelheid ruis en desinformatie. De pers staat niet per se sterker in die chaos, want zonder feiten kun je geen verslag doen.

Een voorbeeld: Ik probeerde afgelopen week uit te zoeken wanneer de formerende partijen nou exact besloten het eigen risico niet te verhogen. Het besluit kwam naar buiten op de dag na Prinsjesdag. Maar is er niet al eerder over gesproken? Vóór Prinsjesdag? Dat zou pikant zijn, want dan had het besluit ook gewoon al in de begroting kunnen staan en was dat hele gedoe met de noodwetgeving niet nodig geweest. En wie zou voordeel hebben gehad bij het ophouden van het besluit tot na Prinsjesdag?

Ik ben er niet achter gekomen. De versies van de spindoctors verschillen te veel. Drie zeggen dat er al eerder over gesproken is. De vierde bestrijdt dat ten zeerste. Er is geen overlap. Geen feit en dus geen conclusie.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Further episodes of Laurens Boven | BNR

Further podcasts by BNR Nieuwsradio

Website of BNR Nieuwsradio