Napraatziekte - a podcast by BNR Nieuwsradio

In Nederland wordt het nauwelijks verspreid, bleek al snel nadat Nu.nl en de Universiteit Leiden de verantwoordelijkheid op zich namen om nepnieuws op Facebook te checken. Dat weerhield mediamensen er niet van om gisteren op initiatief van het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek maar weer eens te debatteren over dit ernstige fenomeen. En ik heb het er nu ook weer over.

Zo wordt nieuws gemaakt. Nieuws wordt altijd gemaakt namelijk. Of iets nieuws is of niet, is het resultaat van keuzes die journalisten maken, het is geen objectief gegeven. Journalisten gebruikten altijd al een trechtertje om te bepalen welke gebeurtenissen nieuws worden en welke niet. Is het actueel, valt het op? Staat het dichtbij de lezer of kijker? Is er een conflict? Gaat het over machtige mensen of instituten? En meer van dat soort afwegingen.

Maar we leven nu in een tijd van kluitjesjournalistiek. De belangrijkste factor is tegenwoordig: hebben andere media het erover? Dit papegaaiencircuit wordt ook benoemd in het rapport15 minutes of fame, dat een oordeel velt over de invloed van Nederlandse media tijdens de recente verkiezingscampagne. De vergrote concurrentie op de mediamarkt sinds de digitalisering wordt als oorzaak aangewezen voor de napraatziekte.Best raar. Je zou denken dat een markt met sterke concurrentie een meer divers aanbod zou opleveren, maar in de media werkt dat anders. 'Toenemende concurrentie stimuleert dat journalisten zich spiegelen aan elkaar. Ze willen niet missen wat de ander heeft, wat leidt tot imitatiegedrag', staat in het rapport. Dominante onderwerpen bepalen daardoor nu al de helft van het nieuws. De ombudsman van de NPO becijferde dat de publieke omroep 221 uur tv maakte over de Tweede Kamerverkiezingen, nog buiten de Journaaluitzendingen.

De NPO formuleerde vooraf de doelstelling om er deze keer minder een wedstrijdverslag van te maken. Maar naarmate de strijd vorderde vielen de programmamakers toch in de valkuil van peilingen en ronkende voor- en nabeschouwingen. De verslaggeving op tv ging behoorlijk vaak over de campagne zelf en niet over de politieke inhoud. En omdat kiezers bij een winnaar willen horen beïnvloedt dat de uitslag. Misschien een idee om de papegaaiensnaveltjes iets anders af te stellen nu de formatie de tweede ronde in gaat.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Further episodes of Marianne Zwagerman | BNR

Further podcasts by BNR Nieuwsradio

Website of BNR Nieuwsradio